یاداشت هفتاد و سوم: جزای احسان عدل نیست.احسان است

       اگر کسی نسبت به شما بد کرد، اگر بگذرید بهتر است ، ﴿وَ أَن تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلْتَّقْوَی﴾،[1] ولی اگر خواستید کیفر بگیرید به عادل باشید،  ﴿فَمَنِ اعْتَدی‏ عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدی‏ عَلَیْکُمْ﴾[2] اگر خواستید عقاب کنید، ﴿وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُم‏﴾،[3]  آیات قرآن میفرمایند  در موقع کیفر  باید عدل را رعایت کنید نه بیشتر. اما اگر کسی نسبت به شما احسان کرد شما خواستید پاداش بدهید، جزای احسان، عدل نیست. شما یک وقت مشکلی داشتید کسی در حال دشواریِ شما به داد شما رسید، فلان مبلغ به شما قرض داد. مشکل شما را حلّ کرد، این احسان است. شما بخواهید یک وقت پاداش بدهید، به همین مبلغ، به همین مقدار، نسبت به او احسان بکنید جزای او را ندادید، چون جزای احسان، عدل نیست. جزای احسان، احسان است؛ یعنی شما آن مقداری که به شما خدمت کرد را باید پاسخ بدهید، این می‌شود عدل و از نو یک فیض و فوز جدیدی به او ارائه کنید که بشود احسان و گرنه شما عدل کردید. ذات اقدس الهی می‌فرماید جزای احسان، احسان است. شما اگر یک کار احسانی کردید خدا پاداشتان را می‌دهد و کم نمی‌گذارد بلکه بیشتر می دهد.

پی نوشت:

1-  سوره بقره آیه 237

2-  سوره بقره194

3-  سوره نحل آیه 126