یاداشت صدو سیهم : سوال : چرا داستان های قرآنی فاقد زمان و مکان است؟

پاسخ : داستان های قرآنی  حقیقت هستند  و در حقیقت نه زمان مطرح است  نه زمین چون جهانی است برای انسانیّت است، برای وحی و نبوّت است یک وقت تاریخ‌نگار و مورخان یک داستان تاریخی را نقل می کنند  خب اینها   حتماً باید بگوید قرن چندم بود در چه مکان بود  این کار مورّخ است نه کار وحیانی  در هیچ قسمت تاریخ قرآن کریم از زمان و زمین خبری نیست که مثلاً در فلان نقطهٴ خاص بود گرچه بعضی از جاها را برای برکت نام می‌برد مثل طور، مثل بلد امین و مانند آ‌ن اما از زمان نامی نمی‌برد که در فلان تاریخ بود قبل از میلاد بود، بعد از میلاد بود برای اینکه اینها نقشی ندارد برای هدایت و کمال  حالا چه قبل از میلاد، چه بعد از میلاد داستان الهی ابدی است لذا جریان حضرت ابراهیم را، موسی را، عیسی(علیهم الصلاة و علیهم السلام) را هیچ کدامشان را با تاریخ ذکر نمی‌کند برای اینکه چون سهمی ندارد، نقشی ندارد لذا خداوند فرمود این قصص قرآنی ، قصّهٴ حق است داستانی است حق ﴿نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُم بِالْحَقِّ إِنَّهمْ فِتْیَةٌ﴾ 

یاداشت صدو بیست نهم : عرفانیات جریان عاشورا

در جریانات عرفانیّات عاشورا می‌بینیم که مرحوم محدّث قمی(رضوان الله علیه) در ذیل کلمهٴ «عَشَق» در همین کتاب شریف سفینه البحار یک قصّهٴ  عجیبی       را نقل میکند که وجود مبارک حضرت امیر(سلام الله علیه)  بیست سال قبل از جریان کربلا زمانی که از جنگ صفین برمی‌گشتند به همین سرزمین  کربلا  رسیدند اصحاب که در خدمت حضرت امیر(سلام الله علیه) بودند دیدند ایشان از اسب پیاده شدند و با دستان مبارکشان اشاره فرمودند: «هاهنا, هاهنا» یک مقدار خاکی گرفتند و بو کردند دو رکعت نماز خواندند سایرین عرض کردند چه خبر است اینجا مگر چیست؟ فرمود: «هاهنا مصارع عُشّاق»[1] اینجا عاشقانی هستند که قتلگاهشان اینجاست کسی هم نمی‌دانست جریان چیست فرمود: «هاهنا مصارع عُشّاق» این برای بیان نورانی حضرت امیر است.

پی نوشت:

 بحارالأنوار, ج41, ص295.

یاداشت صدو بیست هشت : تفسیر شیخ مفید

مرحوم شیخ مفید(رضوان الله علیه) کتاب تفسیری جامع و مستدل‌تری از ایشان در دسترس نیست  اما  کنگرهٴ بزرگداشت مرحوم مفید  آراء تفسیری ایشان را جمع‌آوری کرده به نام تفسیر مرحوم شیخ مفیدکه در هر سور‌ه‌ای مثلاً دو آیه, سه آیه, چهار آیه کمتر و بیشتر را معنا کردند البته  تفسیر مصطلح به آن صورت نیست اما راهگشای محققین و مبلغین هست

یاداشت صدو بیست هفت : معرفی کتاب

کتاب الغارات از کتابهای بسیار خوب ماست که توسط  ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال ثقفی کوفی (متوفای ۲۸۳ق) نوشته شده است که یکصد سال تقریباً قبل از نهج‌البلاغه است نوشته شده و برخی از مدارک نهج‌البلاغه همین کتاب الغارات است غارتهایی که بنی‌امیه در زمان حکومت حضرت امیر اِعمال کردند صاحب این کتاب این غارتها را جمع‌آوری کرده خطبه‌هایی که حضرت در این زمینه خوانده در آن کتاب آمده است نکته قابل توجه این است که  مؤلف در این اثر از راویان شیعه و سنی بهره برده و از این‌رو منبعی غنی را پدید آورده است. الغارات همواره مورد توجه و استفاده عالمان شیعی بوده است. علامه مجلسی و ابن ابی الحدید نقش به سزایی در زنده نگه‌داشتن این کتاب داشته‌اند.

با وجود اهمیت این کتاب، نسخه‌های چندانی از آن موجود نیست و  نسخ این کتاب از قدیم بسیار کمیاب بوده است. قدیمی‌ترین نسخه شناخته شده در اختیار علامه مجلسی بوده که بر اساس نسخه‌ای دیگر در دوره صفویه استنساخ شده است.